Microplastic thường được sử dụng trong các sản phẩm mỹ phẩm hay vector trong quy trình sản xuất dược phẩm. Theo nghiên cứu, các mảnh nhựa với kích thước bé hơn 150 µm có thể xâm nhập và cơ thể, tích lũy và gây ra hậu quả khó thường. Cùng tìm hiểu về Microplastic là gì và những tác động đến sức khỏe của nó qua bài viết dưới đây.
Đã có rất nhiều nghiên cứu về vấn đề vi nhựa đang thâm nhập và tích lũy trong cơ thể chúng ta như thế nào. Tuy nhiên, để đánh giá toàn diện và đầy đủ về những ảnh hưởng sức khỏe tiêu cực của microplastic là gì, không hề đơn giản. Tùy vào lối sống sinh hoạt, bạn có thể tiếp xúc với rất ít hạt vi nhựa, ngược lại có thể gặp hàng trăm loại khác nhau, từ đó mỗi người sẽ có mức độ phơi nhiễm không giống nhau.
Microplastic là gì?
Microplastic là gì? Microplastic hay vi nhựa được phân loại là những mảnh nhựa nhỏ, kích thước dưới 5 mm. Trong một số trường hợp, microplastic có thể được tạo ra khi sản xuất. Ví dụ ứng dụng tạo ra hạt mài để phun cát công nghiệp hoặc trong các hạt có trong sản phẩm tẩy tế bào chết cho da. Vi nhựa cũng có thể được tạo thành do các mảnh nhựa lớn hơn bị vỡ ra do va chạm hoặc theo thời gian.
Khi vi nhựa được tạo thành tự nhiên, chúng sẽ tiếp tục vỡ ra cho đến khi bằng hạt bụi. Với kích thước như vậy, chúng ta không thể phân biệt chúng bằng mắt thường. Những hạt “bụi cao su” này có ở khắp nơi, từ trong không khí, nguồn nước và đất. Chính vì thế, chúng rất dễ xâm nhập vào cơ thể chúng ta, đặc biệt là thông qua thức ăn và nước uống.
Theo một nghiên cứu, trung bình bạn có thể nạp vào cơ thể lượng nhựa tương đương với 1 chiếc thẻ ngân hàng mỗi tuần. Mỗi người bình mỗi năm theo thống kê trung bình hít phải, ăn và uống hơn 74.000 hạt vi nhựa.
Tác động của vi nhựa đến sức khỏe
Việc tìm hiểu các tác động tiêu cực lên sức khỏe của microplastic là gì gặp nhiều khó khăn. Vi nhựa có rất nhiều loại và mỗi loại có những đặc tính vật lý và sinh học không giống nhau. Thêm nữa, mức độ phơi nhiễm với vi nhựa (microplastic) của mỗi người là khác nhau, tùy thuộc vào môi trường sống.
Khi bạn hít vào, nuốt hoặc ăn phải nhựa, đó là một “vật thể lạ” là rối loạn chức năng của cơ thể. Các mảnh nhựa lớn có thể không được tiêu hóa và đào thải ra ngoài, tuy nhiên đã có trường hợp một phần nhựa được hấp thụ vào cơ thể.
Các nghiên cứu đã khám phá ra được cách vi nhựa tác động lên chúng ta, cụ thể:
- Thay đổi chuyển hóa cơ thể: Quá trình hấp thụ nhựa vào cơ thể có thể gây ngộ độc và làm rối loạn các enzyme chuyển hóa trong cơ thể.
- Rối loạn hệ miễn dịch: Đã có báo cáo ghi nhận việc phơi nhiễm hạt vi nhựa có thể làm suy yếu hàng rào miễn dịch tự nhiên, dẫn đến các bệnh tự miễn hoặc hệ miễn dịch bị ức chế. Tuy nhiên, cần thêm nhiều nghiên cứu về ảnh hưởng của vi nhựa đến khả năng biến đổi hệ miễn dịch của con người.
- Stress oxy hóa và độc tính tế bào: Hạt vi nhựa gây stress oxy hóa cho cơ thể, bằng cách tạo ra các gốc tự do và các hợp chất có tính oxy hóa mạnh. Độc tính trên tế bào của hạt vi nhựa được giải thích là do nó gây ra các phản ứng viêm và làm mất cân bằng oxy hóa trong cơ thể. Bên cạnh đó, hạt vi nhựa có thể được hấp thu bởi các tế bào như đại thực bào.
Cách để giảm thiểu lượng microplastics (vi nhựa)
Vậy là bạn đã biết microplastic là gì và những tác động của nó đến sức khỏe. Có nhiều cách đề giảm thiểu lượng microplastic tiêu thụ, thực tế thì việc loại bỏ hoàn toàn nhựa ra khỏi cuộc sống của bạn có vẻ rất khó khăn. Bạn có thể bắt đầu bằng một số thay đổi như:
Đặt bộ lọc sợi vải
Quần áo nằm trong top đầu nguồn nguyên nhân gây ra rác thải và ô nhiễm trên thế giới. Đa số quần áo ngày nay được cấu thành từ sợi polyester hoặc các hạt vi nhựa khác. Do vậy, mỗi lần bạn giặt quần áo có thể làm giải phóng ra nguồn nước hơn một triệu sợi vi nhựa. Để ngăn chặn điều đó, lắp đặt một bộ lọc trong máy giặt là giải pháp tối ưu. Việc này giúp giữ lại các sợi vi nhựa rò rỉ, thu thập lại và xử lý chúng đúng cách.
Giảm thiểu dùng các loại chất dẻo sử dụng một lần
Đây là cách giảm thiểu lượng vi nhựa rất hiệu quả. Nếu nhựa sẽ bị vỡ ra thành các mảnh nhỏ hơn và không thể phân hủy trong hàng trăm năm, thì tốt nhất là hạn chế sử dụng nhựa một lần. Việc tái sử dụng nhựa PET giúp giảm lượng nhựa bạn thải ra ngoài môi trường.
Bạn nên tìm hiểu đựng nước uống bằng gì để sạch và an toàn, nhâm nhi hương vị cà phê yêu thích của mình trong chính cái cốc mình mang theo, không cần ống hút nhựa và chỉ mua mang về nếu thực phẩm được đựng trong túi nhựa có thể phân hủy sinh học.
Giảm sử dụng các sản phẩm có vi nhựa
Một vài loại kem đánh răng hoặc sản phẩm tẩy tế bào chết trong thành phần có chứa các hạt vi nhựa. Các hạt vi nhựa này có thể đi qua hệ thống lọc, đi vào nguồn nước hay thực phẩm bạn dùng. Bằng cách hạn chế sử dụng các sản phẩm này, bạn đang giảm sự tiếp xúc của vi nhựa với cơ thể.
Bài viết đã cung cấp cho bạn đọc kiến thức về chủ đề microplastic là gì và các ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Chúng ta đã biết hạt nhựa có kích thích lớn được đào thải ra bên ngoài và một phần nhỏ vi nhựa có thể được hấp thụ. Đa số các nghiên cứu về hạt vi nhựa đều được tiến hành trong quy mô phòng thí nghiệm và sẽ cần thêm nhiều khảo sát thực tế trên cơ thể người.