Lipoma là một khối u lành tính phổ biến được cấu thành từ mô mỡ. Lipoma có thể xuất hiện ở nhiều nơi trên cơ thể và thường không gây hại.
Lipoma là một tình trạng trong đó mô mỡ tích tụ và tăng sinh dưới da. Tỉ lệ mắc lipoma là khoảng 1 người trong số 1.000 người. Bất cứ ai cũng có thể mắc lipoma, nhưng tình trạng này thường phổ biến ở độ tuổi từ 40 đến 60. Vậy lipoma là gì? Nguyên nhân gây ra lipoma và liệu lipoma có nguy hiểm không?
Lipoma là gì?
Lipoma là một khối u nội sinh được hình thành do tăng trưởng quá mức của các tế bào mỡ. Đây không phải là khối u ác tính, tuy nhiên, có thể cần phẫu thuật để loại bỏ lipoma nếu nó gây ra đau đớn, biến chứng hoặc gây ra các triệu chứng khác.
Lipoma có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể có sự hiện diện của các tế bào mỡ, nhưng thường xuất hiện trên vai, ngực, thân, cổ, đùi và nách. Trong trường hợp hiếm hơn, lipoma có thể hình thành trong các cơ quan nội tạng, xương hoặc cơ bắp.
Lipoma có cấu trúc mềm và có thể di chuyển nhẹ dưới da khi được tác động. Chúng phát triển chậm trong một khoảng thời gian dài và thường đạt kích thước khoảng 2 – 3 cm. Một số trường hợp lipoma có thể phát triển thành kích thước lớn hơn 10 cm, được gọi là lipoma khổng lồ.
Nguyên nhân xuất hiện lipoma
Hiện vẫn chưa rõ chính xác nguyên nhân gây ra tình trạng lipoma. Tuy nhiên, nhiều nhà khoa học cho rằng một số gia đình có gene di truyền có nguy cơ cao hơn trong việc phát triển lipoma. Tình trạng này được gọi là lipomatosis gia đình, tuy nhiên, nó rất hiếm.
Lipoma thường xuất hiện nhiều hơn ở những người mắc các tình trạng bệnh lý cụ thể như hội chứng Gardner, hội chứng Cowden, bệnh Madelung và adiposis dolorosa (u mỡ đau).
Các nhà nghiên cứu cũng cho rằng một số lipoma có thể phát triển sau chấn thương hoặc tác động mạnh vào một khu vực cụ thể trên cơ thể.
Triệu chứng của lipoma
Lipoma là một khối u mềm và có thể di chuyển nhẹ dưới da khi bị tác động. Thông thường, lipoma không gây đau và không gây ra triệu chứng trừ khi chúng ảnh hưởng đến khớp, cơ quan, dây thần kinh hoặc mạch máu.
Trong những trường hợp lipoma hình thành sâu bên trong, nó có thể tạo áp lực lên các cơ quan nội tạng hoặc dây thần kinh và gây ra các triệu chứng tương ứng. Ví dụ, lipoma nằm trên hoặc gần ruột có thể gây ra các triệu chứng như buồn nôn, nôn mửa và táo bón.
Lipoma có nguy hiểm không?
Hầu hết các trường hợp, lipoma là các khối u lành tính và không gây ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe. Tuy nhiên, điều quan trọng là người bệnh không nên coi thường mà trì hoãn việc điều trị. Khi phát hiện bất kỳ khối u hoặc vết sưng nào xuất hiện trên cơ thể, cần ngay lập tức hỏi ý kiến bác sĩ để được khám và chẩn đoán cũng như can thiệp kịp thời.
Lipoma là một khối u lành tính chứa tế bào mỡ. Thông thường, các chuyên gia tin rằng lipoma không có khả năng biến thành ung thư. Một loại khối u ung thư từ tế bào mỡ được gọi là liposarcoma. Dựa trên nghiên cứu, nhiều chuyên gia đã kết luận rằng liposarcoma không phát triển từ lipoma, mà là một loại khối u khác.
Tuy nhiên, một số ít chuyên gia cho rằng lipoma có thể chứa một số tế bào ung thư hoặc tiền ung thư, tuy nhiên tỷ lệ này rất thấp.
Các yếu tố nguy cơ gây ra lipoma
Lipoma là một tình trạng khá phổ biến trong cộng đồng. Các chuyên gia ước tính rằng khoảng 1% dân số bị phát hiện mắc lipoma. Lipoma cũng có xu hướng xuất hiện nhiều hơn ở những người trong độ tuổi từ 40 đến 60, cũng như những người có yếu tố di truyền lipomatosis gia đình. Ngoài ra, có một số yếu tố nguy cơ khác có thể góp phần hình thành lipoma, bao gồm:
- Béo phì;
- Mức cholesterol cao;
- Bệnh tiểu đường;
- Vấn đề về gan.
Khi nào nên đi khám bác sĩ
Nếu bạn phát hiện có xuất hiện nhiều khối u mới hoặc có các biến đổi không bình thường liên quan đến lipoma như:
- Tăng kích thước;
- Đau đớn;
- Cảm giác đỏ hoặc nóng;
- Khối u không di động hoặc thay đổi tính chất;
- Gây ra các biến đổi đáng kể, có thể nhìn thấy trên da.
Trong trường hợp này, bạn nên đi khám bác sĩ để được tư vấn và kiểm tra kỹ hơn.
Chẩn đoán lipoma
Để đưa ra chẩn đoán về lipoma, bác sĩ sẽ dựa vào các triệu chứng lâm sàng như: Kiểm tra tính mềm và đau khi chạm vào u mỡ. Tuy nhiên, để đạt được kết quả chính xác, bác sĩ sẽ yêu cầu thực hiện siêu âm để phân loại chính xác (như lipoma, u nang u quái,…) và xác định vị trí, kích thước, mối liên quan đến mạch máu và sự chèn ép vào dây thần kinh hoặc mô khác.
Nếu trường hợp có nghi ngờ, bác sĩ sẽ tiến hành sinh thiết khối u để xác định tính chất của nó (lành tính hoặc ác tính/ung thư). Quá trình này bao gồm việc lấy một mẫu nhỏ từ u mỡ và xem xét mô bệnh học dưới kính hiển vi.
Điều trị lipoma
Đa phần các u mỡ lành tính và không yêu cầu điều trị. Tuy nhiên, khi u mỡ gây ra sự khó chịu, đau đớn hoặc phát triển đến kích thước lớn, nó nên được loại bỏ sớm. Có hai phương pháp chính để điều trị u mỡ:
- Phẫu thuật cắt bỏ: Đa số các trường hợp u mỡ được loại bỏ thông qua phẫu thuật. Thông thường, sau khi u mỡ được cắt bỏ, không có sự tái phát. Một số tác dụng phụ có thể xảy ra như sẹo và bầm tím.
- Hút mỡ: Phương pháp này sử dụng kim và ống tiêm lớn để loại bỏ u mỡ. Hút mỡ thường được sử dụng cho các u mỡ nhỏ. Tuy nhiên, phương pháp này có thể không đạt được kết quả lâu dài như phẫu thuật cắt bỏ.
Nếu bạn có lipoma và quan ngại về chúng, hãy thảo luận với bác sĩ để được tư vấn về phương pháp điều trị phù hợp nhất.
Những cách phòng ngừa lipoma
Lipoma có thể có yếu tố di truyền. Để giảm nguy cơ phát triển Madelung (tình trạng gây ra sự phát triển của u mỡ), người bệnh có thể hạn chế việc uống rượu. Ngoài ra, có thể thực hiện các biện pháp phòng ngừa u mỡ như sau:
- Xây dựng một chế độ ăn uống khoa học và thực hiện luyện tập thể dục thể thao đều đặn;
- Hạn chế lượng đường được tiêu thụ;
- Thường xuyên kiểm tra cơ thể để phát hiện sớm sự xuất hiện của các khối u;
- Khi phát hiện có mắc phải khối u trong cơ thể, nên đến bệnh viện để kiểm tra và xác định liệu khối u có gây nguy hiểm không;
- Sau quá trình điều trị cắt bỏ u mỡ, nên tuân thủ lịch tái khám theo hướng dẫn của bác sĩ để sớm phát hiện các biến chứng có thể xảy ra.
Tổng kết lại, lipoma là một khối u lành tính chứa tế bào mỡ.
Thông thường, lipoma không gây ra nguy hiểm và không yêu cầu điều trị. Tuy nhiên, trong trường hợp lipoma gây khó chịu, đau đớn hoặc phát triển đến kích thước lớn, việc loại bỏ nó có thể được xem xét. Phẫu thuật cắt bỏ và hút mỡ là hai phương pháp điều trị thông thường được sử dụng.
Nếu bạn có bất kỳ biểu hiện bất thường nào liên quan đến lipoma, hãy thảo luận với bác sĩ để được đánh giá và tư vấn phương pháp điều trị phù hợp.
