Chắc chắn không ít người trong số chúng ta từng thắc mắc tại sao nước mắt lại mặn. Nếu bạn cũng là một số đó, cùng tìm hiểu thành phần của nước mắt để biết vì sao nước mắt có vị mặn bạn nhé!
Có nhiều lý do để chúng ta rơi nước mắt nhiều lần trong đời. Và chắc chắn mỗi người đều tự khám phá được rằng nước mắt có vị mặn. Có khi nào bạn tò mò tại sao nước mắt lại mặn không? Nếu muốn biết câu trả lời, mời bạn cùng Chondungnhat tìm hiểu thành phần của nước mắt cũng như nguyên nhân vì sao nước mắt có vị mặn nhé!
Nước mắt có vai trò gì?
Đôi mắt là bộ phận quan trọng thực hiện chức năng nhìn và ghi nhận thông tin bằng hình ảnh cũng như biểu lộ cảm xúc của con người. Dù rất quan trọng nhưng đôi mắt lại vô cùng nhạy cảm nên cần được bảo vệ kỹ càng. Bản thân chính đôi mắt cũng có những cơ chế tự bảo vệ riêng. Và một trong số đó là điều tiết nước mắt.
Nước mắt do tuyến lệ sản xuất. Mỗi năm, trung bình một người có thể sản xuất ra đến 113 lít nước mắt. Nước mắt có nhiều vai trò như:
- Nước mắt tiết ra thường xuyên tạo một lớp màng nước mỏng trên bề mặt nhãn cầu để bôi trơn kết mạc, giác mạc, bổ sung độ ẩm cho mắt, giúp mắt không bị khô.
- Nước mắt rửa trôi bụi bẩn, lông thú, vi khuẩn, virus và các tác nhân gây hại khác xâm nhập mắt.
- Nước mắt giúp con người biểu lộ cảm xúc của mình.
Có các loại nước mắt nào?
Trước khi giải đáp thắc mắc tại sao nước mắt lại mặn, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu xem có những loại nước mắt nào nhé!
- Nước mắt cơ bản: Đây là loại nước mắt được tiết ra hàng giờ, hàng này với chức năng bảo vệ mắt khỏi bụi bẩn, tác nhân gây hại và duy trì độ ẩm cho mắt. Nó tương tự như các loại dịch tiết khác trong cơ thể như nước bọt, mồ hôi, nước tiểu…
- Nước mắt phản xạ: Được tiết ra khi có một kích thích từ bên ngoài như dị vật rơi vào mắt, không may chọc tay vào mắt… Loại nước mắt này cũng được tiết ra tự nhiên, không theo ý muốn hay cảm xúc.
- Nước mắt cảm xúc: Là loại được mắt được tạo ra do cảm xúc mãnh liệt như đau buồn, hạnh phúc, đau đớn, mệt mỏi…
Các loại nước mắt này khác nhau chủ yếu ở cơ chế hình thành của mỗi loại. Trong đó, nước mắt cảm xúc đặc biệt nhất bởi tiết ra khi có sự điều khiển của vỏ não, có liên quan đến việc phóng thích các chất dẫn truyền thần kinh kích hoạt tuyến lệ tạo nước mắt. Ngoài ra, khi quan sát dưới kính hiển vi, tinh thể nước mắt cũng sẽ khác nhau trong từng trường hợp.
Thành phần của nước mắt có gì?
Thành phần của nước mắt bao gồm: Nước, lipit, immunoglobulin, mucin, natri, kali, ascorbate và urate. Có khoảng 98% của nước mắt là nước tinh khiết. 2% còn lại là các chất và hợp chất còn lại.
Hầu hết các thành phần của nước mắt đều có tác dụng bảo vệ mắt khỏi các tác nhân gây hại bên ngoài môi trường. Tuy nhiên, thành phần của nước mắt cảm xúc có đôi chút khác biệt so với 2 loại còn lại. Theo các nhà nghiên cứu, trong nước mắt cảm xúc có nồng độ hormone dựa trên protein cao hơn nhiều so với hai loại còn lại. Đặc biệt, trong nước mắt cảm xúc còn có chứa cả một chất giảm đau nhẹ có tên là leucine – enkephalin.
Tại sao nước mắt lại mặn?
Nhìn vào thành phần nước mắt như ở trên, có lẽ chúng ta sẽ không khó giải đáp thắc mắc tại sao nước mắt lại mặn. Lý do là vì trong thành phần nước mắt có natri – muối. Muối này do chính ở thể chúng ta sản xuất ra giống như loại muối có trong máu, mồ hôi, nước bọt hay các cơ quan trong khắp cơ thể. Bên trong cơ thể con người có thể chứa khoảng hơn 200 gam muối. Vì thế không chỉ nước mắt mới mặn mà mồ hôi, nước bọt cũng có vị mặn.
Dù chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ nhưng muối trong nước mắt cũng có thể là “khắc tinh” của nhiều loại vi khuẩn. Và chính muối này cũng có tác dụng làm sạch, diệt khuẩn, bảo vệ đôi mắt khỏi các tác nhân gây hại, hỗ trợ chữa lành các tổn thương xảy ra với mắt.
Nước mắt còn được xem là một phần của hệ thống miễn dịch, vì vậy nước mắt có vị mặn mang ý nghĩa rất quan trọng. Ngoài muối, các hợp chất hữu cơ và vô cơ khác như lipid, mucin, lysozyme, lactoferrin và enzyme cũng góp phần tạo nên vị của nước mắt.
Nước mắt được tiết ra đều có mục đích riêng của nó. Tùy từng trường hợp mà cơ thể sẽ tiết ra loại nước mắt phù hợp giúp chăm sóc mắt tốt hơn. Một số nghiên cứu chỉ ra nước mắt cảm xúc có chứa một hàm lượng enkephalin endorphin và chất giảm đau tự nhiên, giúp cơ thể lấy lại được cân bằng cảm xúc một cách tốt hơn.
Thành phần của nước mắt có ý nghĩa như thế nào?
Các nhà khoa học đã nghiên cứu thành phần nước mắt tự nhiên để sản xuất ra nước mắt nhân tạo. Nước mắt nhân tạo có tính chất, chức năng tương tự như nước mắt tự nhiên nhưng được bổ sung từ ngoài vào qua dạng dung dịch nhỏ mắt. Nước mắt nhân tạo cũng có tác dụng duy trì độ ẩm, làm sạch và diệt khuẩn cho mắt.
Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại nước mắt nhân tạo đến từ những nhà sản xuất khác nhau và thành phần của chúng có đôi nét khác nhau. Tuy nhiên, hầu hết nước mắt nhân tạo đều chứa nước tinh khiết, Hydrogel có tác dụng bôi trơn và giữ ẩm, natri giúp làm sạch và diệt khuẩn. Ngoài ra, nước mắt nhân tạo có thể có thêm các thành phần như: Muối lactat, kali, borat, calci, kẽm, magie, glycerin,…
Trong trường hợp bạn bị khô mắt hay một số bệnh lý khác liên quan đến mắt, bác sĩ có thể tư vấn dùng nước mắt nhân tạo để giảm cảm giác khó chịu ở mắt. Nếu bị khô mắt, bạn sẽ có cảm giác mắt bỏng rát, nóng, mệt mỏi, trĩu nặng. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng khô mắt như: Mắt tiết ra lượng nước mắt quá ít, chất lượng nước mắt không tốt, các bệnh lý như viêm bờ mi cũng ảnh hưởng đến quá trình sản xuất nước mắt, mới phẫu thuật laser chữa tật khúc xạ…
Trên đây là những thông tin cơ bản về nước mắt, thành phần, vai trò của nước mắt. Hy vọng qua bài viết này bạn đã biết tại sao nước mắt lại mặn và biết thêm thông tin về cách sử dụng nước mắt nhân tạo – một loại nước mắt thay thế cho nước mắt tự nhiên khi cần thiết. Hãy chăm sóc mắt thật tốt để đôi mắt tiết đủ nước mắt và thực hiện đúng các chức năng của mình bạn nhé!
